Przykurcz Dupuytrena, co to właściwie jest i co fizjoterapeuta może z nim zrobić?

W tym tygodniu temat będzie dotyczył schorzenia, o którym wiele osób pewnie nie słyszało, a pewnie jeszcze więcej nigdy się nie spotka. Poruszam go, bo w wiadomościach dostałem taką prośbę.

Przykurcz Dupuytrena to choroba o nieznanej przyczynie. Istnieje kilka teorii, jedną z obowiązujących jest czynnik genetyczny i wcześniejsze jej przypadki w rodzinie. Dodatkowe czynniki ryzyka to płeć męska, wiek po 50 roku życia, nikotynizm, alkoholizm, cukrzyca, szczupła budowa ciała i wiele innych.

Rozpoczyna się niewinnie. Zwykle od pojawienia się zgrubienia lub kilku, w linii palca czwartego lub piątego. Najczęściej nie są bolesne i pacjent ma często wrażenie, że to powiększone i przebudowane ścięgno  zginacza powierzchownego palców.

Nie jest to jednak choroba ścięgna a tkanki łącznej, dlatego ścięgno nie jest bezpośrednio zajęte. W zgrubieniach w większości obecny jest kolagen typu III. To ten sam rodzaj, który tworzy się na początku w procesie gojenia rany, uszkodzenia. Cechuje się większą sztywnością i w normalnych okolicznościach zostaje zastępowany przez kolagen typu I. Tutaj się tak nie dzieje, a jest wręcz odwrotnie. Czemu do zmian dochodzi tylko w rejonie śródręcza? Nie wiadomo.

W ciągu kilku miesięcy od początku formowania się zgrubienia może dojść do powstania przykurczu zgięciowego tj. niemożności wyprostowania palca lub palców.

Istnieją oczywiście przypadki osób, które przechodzą tę chorobę bardzo lekko i poza wyczuwalną grudką na dłoniowej powierzchni ręki, nie odczuwają żadnych ograniczeń w życiu codziennym i aktywnościach.

Dostępne leczenie to:

1. Zabieg operacyjny, jest technik, do chirurga należy którą wybierze.
2. Ostrzyknięcie kolagenazą, jest to enzym, który usuwa/niszczy kolagen. Wyniki badań są bardzo różnorodne. Niektórzy badacze wykazują lepsze efekty i niższe koszty tego postępowania w stosunku do zabiegu operacyjnego. Inni nie widza żadnej wyższości takiego postępowania.
3. Fizjoterapia, we wczesnym etapie choroby można z powodzeniem stosować terapię nakierowane na powięź. Na pewno warto dać szansę fizjoterapeucie, a nie czekać miesiącami na rozwój schorzenia i zabieg operacyjny. Poprzez dokładny wywiad i badanie, udaję się często ustalić inne miejsce w ciele pacjenta, które może wspomagać/nasilać rozwój schorzenia. Czasem będą to odległe urazy, złamania, poprzednie operacje itd.

Po zabiegach operacyjnych celem jest oczywiście utrzymanie osiągniętego zakresu ruchu, odbudowa balansu mięśniowego między zginaczami, a prostownikami itd.

Na pewno są przypadki, w których nie będzie się dało uniknąć zabiegu. Należy zdawać sobie jednak sprawę z faktu, że operacja też jest leczeniem tylko objawowym. Nie znamy przyczyny schorzenia, więc i chirurgicznie go nie wyeliminujemy. Stąd też, zdarzające się przypadki nawrotu choroby. BMI

Na pewno warto odwiedzić dobrego fizjoterapeutę na każdym etapie choroby. Im zrobimy to wcześniej, tym więcej możemy na tym skorzystać.

Udanej niedzieli i całego tyogdnia!

Bilbiografia:

1. Mehta S et al., A single-centre cost comparison analysis of collagenase injection versus surgical fasciectomy for Dupuytren’s contracture of the hand. J Plast Reconstr Aesthet Surg. 2014 Mar;67(3):368-72.
2. Engstrand C et al., Hand function and quality of life before and after fasciectomy for Dupuytren contracture. J Hand Surg Am. 2014 Jul;39(7):1333-1343
3. Christie WS et al., Cross-frictional therapy and stretching for the treatment of palmar adhesions due to Dupuytren’s contracture: a prospective case study. Man Ther. 2012 Oct;17(5):479-82.
4. Ball C et al., Systematic review of non-surgical treatments for early dupuytren’s disease., BMC Musculoskelet Disord. 2016 Aug 15;17(1):345.
5. Skov ST et al., Injectable Collagenase Versus Percutaneous Needle Fasciotomy for Dupuytren Contracture in Proximal Interphalangeal Joints: A Randomized Controlled Trial., J Hand Surg Am. 2017 May;42(5):321-328
6. Kan HJ et al., Recurrence of Dupuytren’s contracture: A consensus-based definition.

PLoS One. 2017 May 15;12(5)

7. Bielecki M et al.,The importance of rehabilitation after operative

treatment of Dupuytren’s disease., Wiad Lek. 2011;64(1):26-30